Türkiye’de Arap Atının Tarihçesi

Türkiye Cumhuriyetinin devletinin Güney Doğu Anadolu bölgesi ,Suriye ve Irak devletlerinin kuzey komşusudur.

Dünyanın en asil Arap atlarının yetiştiği yörelerin bir kısmı,Türkiye´nin güneydoğu bölgesindeki Urfa,Mardin,Siverek,ve Suruç şehirleri sınırları içindedir.Bu yöreler ,safkan Arap atı yetiştiriciliğimizin en önemli kaynak bölgeleri olmuştur.Hatta bir Türk atasözü şöyledir,ve bu atasözlerinde at birinci sırada söylenmiştir.

” AT,AVRAT,SİLAH ”

Türkler ,Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu döneminden yani 12.asırdan beri ,Anadolu´nun mümbir arazilerinde safkan Türkmen ve Arap atları yetiştirmiş ve bu safkanları ile ve onlara ait koşum ve binek takımlarının zenginliklerinin en önemli göstergesi saymışlardır.

Ancak Osmanlı İmparatorluğu´nun son zamanları uzun ve yorucu savaşlarla geçmiş,birinci dünya savaşı ve sonrasındaki kurtuluş savaşı zamanlarında ve dağılan Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte çok değerli safkanlar kaybolmuş veya kontrolden çıkmış vaziyete idi.Buna rağmen bazı kaynaklar yeni Türkiye Cumhuriyeti´nin ilk zamanlarında ,Anadolu da insan sayısı kadar at sayısı bulunduğunu bildirmektedir.

Yeni Türkiye Cumhuriyeti´ni kuran Mareşal Mustafa Kemal ATATÜRK´ün emir ve tensipleri ile 1925 yılı itibariyle Türkiye´de safkan Arap atı yetiştiriciliği düzenli olarak yeniden kurulmuştur.Bununla ilgili olarak 07.06.1936 tarihli ve 904 sayılı Islahı Hayvan Kanunu çıkarılmış ve daha sonra 15.02.1952 tarihli 5883 sayılı kanun ile yeni düzenlemeler getirilmiştir.Bu kanun 2001 yılında 4361 sayılı Hayvan ıslahı kanunu ile değiştirilmiştir.

Bu kanunlar ve bunlara bağlı olarak çıkarılan tüzük ve yönetmelikler ile Tarım Bakanlığı kontrolünde safkan Arap atı yetiştiriciliği yapılmakta ve kayıtlar düzenli olarak tutulmaktadır.Bu kontroller ve tesciller  daima uzman heyetlerce yapılmaktadır.1952 yılından beri kullandığımız tescil şekilleri ,şu andaki WAHO kurallarına uygundur.

Ayrıca 1978 yılında Alman teknolojisi ile Alman uzamanlarca ,Ankara´da Tarım Bakanlığı Merkez veteriner Kontrol ve Araştırma enstitüsü´ne bağlı olarak çalışan kan gurubu muayenesi labaratuvarı kurulmuştur.Bu yıldan itibaren tüm safkan Arap atlarımızın kan örnekleri alınmış ve 1983 yılından itibarende tescil edilen tüm atlardan kan gurubu raporu ( Blood typing report ) istenmektedir.

1925 yılında başlatılan düzenli çalışmalar ile önce Osmanlı İmparatorluğu´nun kullandığı devlet haraları olan

* Karacabey Harası – Bursa

* Çifteler Harası – Eskişehir

* Sultansuyu Harası – Malatya

* Karaköy Harası – Samsun

* Çukurova Harası – Adana

yeniden düzenlenmiş ayrıca ülkenin bir çok yerinde ,ŞanlıurfaMardin,Diyarbakır,Elazığ,Malatya,Erzurum,Kars,Sivas,Konya,Bursa,Bandırma,İzmir,İstanbul,Eskişehir,Kırklareli,Tekirdağ,

Adana gibi şehirlerdeaygır aşım istasyonları da yeniden kurulmuş ve düzenlenmiştir.

Kaynak: Türkiye Arap Atı Soy Kütüğü